Soms zie je in een flits de rampen waaraan je ontsnapt bent. Zembla ging over het hopeloos vastlopen van de hedendaagse opvoeding. Papa’s en mama’s die in de hoop op vriendschap hun prinsjes en prinsesjes met de auto van hot naar her rijden. Van hockeyclub naar verjaardagsfeestje, naar het winkelcentrum, naar de disco. Om de drukbezette en verwende nesten aan het einde van hun drukke programma weer op te halen. De achterbankgeneratie, zoals een deskundige ze noemde, die zich door privé chauffeurs laat vervoeren. Net als een CEO en met hetzelfde zweem van onmisbaarheid om zich heen.
En die ouders maar geloven dat ze de hoofdprijs hebben gewonnen. Als je de multitalentjes maar genoeg in de watten legt, komt die carrière er wel. Dat idee. Tot het onvoldoendes gaat regenen op school, met lage studieadviezen als gevolg. Dan zien ouders twee vervolgstrategieën voor zich. Verhaal halen op school omdat tegenvallende resultaten nooit aan hun begaafde kroost kunnen liggen. Of nog harder hun best doen de droom van een glanzende carrière in wetenschap of bedrijfsleven voor hun ettertjes intact te houden. Ze zo gek zien te krijgen hun huiswerk te doen.
Er zijn opnieuw twee mogelijke strategieën: belonen of straffen. De kansen op succes zijn in beide gevallen beperkt. En hoe de keuze ook uitpakt, als het mis gaat ligt het aan de ouders. Een inmiddels jongeman vertelde over de druk die hij had ervaren van zijn vader, waaraan hij een reeks mislukte studies weet. Zijn vader had geen idee, hij had zijn zoon de vrije teugel gelaten.
Of die onaangedane puber die even helder neerzette dat het echt niets uithaalt als zijn moeder zijn Playstation of Ipad in beslag neemt. Er blijft genoeg over om in plaats van je huiswerk te doen. De seksuele ontplooiing bijvoorbeeld en je opwerken in de pikorde op straat. Kinderen hebben gauw door dat ze alle troeven in handen hebben in de strijd met hun ouders.
Seksuele activiteit en verzet tegen het ouderlijk gezag zijn het signaal van de natuur dat het tijd is om het addergebroed een schop onder hun kont te geven. Bij andere diersoorten werkt dat dat feilloos. Oprotten, wegwezen, zoek je eigen kostje bij elkaar, ga zelf kinderen maken. Maar de natuur heeft zijn timing nog niet aangepast aan de nieuwste ontwikkelingen in onze beschaving.
Op het moment dat het koekoeksjong in opstand komt, is het nog nergens toe in staat. Behalve degenen die het goed met hem voorhebben het bloed onder de nagels vandaan te halen. Hem de wijde wereld insturen zou uitdraaien op een enkeltje criminele carrière. Een duivels dilemma. Gevalletje emotionele chantage. Ouders zullen de gifbeker tot de bodem moeten leegdrinken. We krijgen ook zoveel liefde terug, zeggen ze dan. Liefde die tegen meerprijs te koop is. De Ipad, het Playstation, extra zakgeld.
Ouders zijn het slachtoffer van een erfelijke aandoening: de kinderwens. De symptomen zijn een dwangmatige neiging je instinct te volgen, een vernauwd bewustzijn en manisch optimisme. Als de consequenties duidelijk worden is het kwaad geschied. Er is geen weg terug. Ouders kunnen enige troost putten uit het feit dat het addergebroed de rekening gepresenteerd krijgt. Ook zij zullen ouders worden, tegen beter weten in. Als de geschiedenis iets leert is dat we er weinig van opsteken.
