“Hier, pak aan een biologische komkommer!” De verkoper lacht twijfelend, gelukkig herkent hij mijn afkeurende blik en lacht hij snel iemand anders toe.
Ik word nog pissiger dan ik al was. Van winkelen op zaterdag in de supermarkt krijg ik altijd een kort lontje. Maar hoe kan het dat er wel biologische komkommer is, maar geen synthetische? Wanneer er ‘dermatologisch getest’ op de verpakking staat, wat was dan de uitslag?
Sodemieter op, denk ik. Alle komkommers zijn biologisch. Kip, ook biologisch, er is geen synthetische kip. Bestaat niet. Kotsmisselijk van het winkelen op zaterdagmiddag met een kloppende kater van de avond ervoor, bedwing ik me om schuimbekkend het winkelend publiek te attenderen op het feit dat de supermarkt liegt. Biologisch op het etiket maakt het product alleen maar duurder. Daarnaast wordt de hele handel ook nog eens in plastic gedraaid. Lekker biologisch.
Woorden betekenen dingen, dat is een beetje de kern. Op een of andere manier zijn we dat uit het oog verloren. We roepen maar wat. Een biologische komkommer is in feite een ronde cirkel. Helaas zijn er nog steeds mensen die denken dat je iets racisme kunt vinden, of biologisch. Dat je het zelf vindt, dat maakt het nog niet zo. Alsof er geen afgebakende artikelen van het burgerlijk wetboek van Strafrecht zijn, maar wel een mening die je zonder argumenten ergens op kunt plakken.
Het maakt niet zoveel uit of je iets diefstal vindt; het is een strafbaar feit dat wordt getoetst door een rechter. Die beslist of het wel of niet zo is. Dus wat je er van vindt, doet er eigenlijk niet toe, tenzij je aangifte wil doen. Dan is het wel handig wanneer je er wat van af weet.
Hetzelfde geldt voor seksisme, moord en discriminatie. Strafbare feiten zijn redelijk omschreven in een gruwelijk saai boek. Die dingen zijn gedefinieerd, beargumenteerd en worden door professionals getoetst.
George Orwell beschreef in 1984 hoe een totalitair systeem in stand gehouden kon worden, mede door de manipulatie van taal. Woorden werden geschrapt, veranderd en de betekenis ervan werd aangepast. Taal is een gereedschapskist die we allemaal gebruiken. Wanneer je een kruiskopschroevendraaier nodig hebt, blijft het handig wanneer iedereen weet wat dat betekent.
Natuurlijk weet ik ook wel dat lukraak termen de lucht in slingeren beter werkt voor het grote publiek. “Het is feitelijk onjuist wat u zegt,” klinkt gewoon minder spannend dan “U bent de boel bewust aan het besodemieteren.” Het is dan ook om die reden dat goedkoop scoren wordt beloond. Een kekke quote of een mooie soundbyte doet het beter op het journaal.
Toch blijft mijn punt: woorden betekenen dingen. Wanneer we daar niet zorgvuldig mee om gaan, dan gaan de mensen die goedkoop willen scoren met de betekenis ervan aan de haal. Natuurlijk is taal een levend wezen, maar als je heel eerlijk bent: hebben we niet al genoeg Nederlandse woorden die geen donder meer betekenen?
