Laatst was er een Amerikaanse delegatie op mijn werk. Ik blij, want ik ben gek op Amerikanen. Die zijn allemaal zo ont-zet-tend beleefd. In tegenstelling tot Nederlanders.
Awesome prut
Dat merk je niet alleen in real life; ook in e-mailverkeer is het verschil groot. Krijg ik een mail van een US-collega, begint die steevast met een fatsoenlijke aanhef (“Dear Denis”) en bulkend van het enthousiasme: “I read your latest article, it’s absolutely awesome!” Pas na de nodige inhoudelijke complimenten en liefkozingen komt hij met de eigenlijke vraag: “I was wondering, could you maybe insert a link to my article on this subject? I think it would really add to the matter and I would be so grateful! Hope to talk to you soon! Kindest regards, Bill.”
Dezelfde ‘vraag’ van een NL-collega wordt héél anders geformuleerd:
“Hi D.
Je tekst is prut. Doe ff deze link erbij in. Maakt ‘t stukken beter.
Groet.”
Dutch directness
“Dutch directness” noemen de Ami’s dat. Gewoon patsboem ‘doe-even-dit’,’maak-het-groot’ of ‘het-is-gewoon-zo’. Geen diplomatie, geen gelul om de hete brij heen, gewoon direct en eerlijk (behalve als het een oerhollands, ‘professioneel’ marketingbureau is; dan krijg je ellenlange, in gruwelijk slecht Nederlands geschreven mails). Maar of die directheid nou zo fijn is?
Ik heb onze bezoekers daarom maar eens gevraagd hoe zij Nederlanders ervaren. Het eerste antwoord: “Err… They’re very down-to-earth.” Altijd een manier om het positief te poneren. In feite zeggen ze enkel: “Dutch are dicks.” Alles zo kort mogelijk. Bot tot en met.
Beleefde uitleg
Natuurlijk putten zij zich, beleefd als zij zijn, meteen uit in nadere uitleg: Nederlanders zijn praktisch. Ze polderen zo mooi. Waar Amerikanen lastige issues liever negeren of zelfs uit de weg gaan, spreken the Dutch open, ‘eerlijk’ en vooral heel direct ieder probleem aan om tot een of andere consensus te komen.
Een ander dingetje: “The Dutch always have an opinion about everything.” Klopt. En die mening wordt ook met korte, bondige zinnen in je face gesmeten. “Dit vind ik. Eat that.” Het risico om vanwege je mening neergesabeld te worden, ís geen risico. Who cares. Amerikanen willen juist geen gezichtsverlies lijden. Buitenkant is belangrijker dan binnenkant. Schone schijn en status. Daar geven Nederlanders niks om.
Take it or just leave?
Dat is de diplomatieke verklaring van onze zakenvrinden uit de VS. Mijne is een andere: gewoon zeggen wat je wilt en wat je vindt, zonder beleefdheid en omhaal, is zó veel gemakkelijker. Inkleden in nette bewoordingen is voor watjes.
En als jouw aangelegenheid niet meer interessant of van waarde is, krijg je simpelweg helemaal geen antwoord meer. Als je geen nut meer hebt, word je – heel praktisch – aan de kant geschoven. Take it or leave. Door de achterdeur, bij voorkeur. Net de ouderenzorg.
Blunt dicks
Wat hen ook opviel: Nederlanders hebben er totaal geen moeite mee om je in een gesprek te onderbreken. Hebben ze toevallig een associatie, een idee of zijn ze het gewoon niet met je eens? Dan is jouw spreekbeurt abrupt ten einde. Amerikanen kunnen (of willen) dat niet: dat is onbeleefd. Er bestaan zelfs sites die je tientallen manieren aan de hand doen waarop je iemand op nette wijze kunt onderbreken.
In de VS (en overigens ook in Japan) moet je absolute beleefdheid en terughoudendheid leren om enigszins te integreren. In Nederland is het slechts de kille eerlijke directheid: “Dutch bluntness saves time.” Time is money. Money makes the world go round.
Dus regeert de eerlijkheid. Tezamen met de botheid. Dicks.