Hoe noem je iemand met de looks van een zenuwachtig aandoenlijk meisje die Jesse Klavers klimaatboodschap (met een zuur Sylvanasausje) probeert te verkondigen in de stijl van Fidel Castro?
Greta Thunberg beschuldigde onze generatie er in een toespraak bij de VN-klimaattop in New York van de hare in de kou te laten staan. Nou ja, in de hitte dan. Daar zit ook best wat in. Wij oudjes zouden het ons kunnen het permitteren onze tijd uit te gaan zitten. Na ons de zondvloed. De generatie Greta moet nog zo lang.
Greta had zomaar uit de koker van een PR-bureau gekomen kunnen zijn, want het lijkt een geniale zet! Ze kan het niet fout doen, want elke goedbedoelde inspanning van een kind verdient waardering en aanmoediging. En wat je Fidel Castro niet vergeeft (tenzij je Cubaan was in de jaren vijftig onder het juk van de vorige dictator) vergeef je haar wel. Dat toch wat lachwekkende pathos. Tenminste zo leek het dus. Tot een week geleden.
Maar de reacties zijn deze keer minder positief dan eerder. Overmoedig geworden heeft Greta met haar performance in New York haar hand iets overspeeld. Ze had het kunnen zien aankomen als ze had gevolgd hoe het Sylvana is vergaan met haar zwart-witboodschap. Wie heeft zin zich de Zwarte Piet te laten toespelen? Behalve masochisten.
Sylvana’s racisten (per definitie wit) hebben de daderrol toegewezen gekregen. Bij Greta zijn het de kapitalisten (per definitie oud) die alleen om geld te verdienen het klimaat vernietigen. Als je eenmaal de daders hebt aangewezen, is de rest vanzelf slachtoffer. Bij Sylvana zijn ze per definitie zwart, bij Greta jong.
In beide gevallen identiteitsdenken volgens het boekje. Eén zwarte (persoon van kleur) staat voor alle zwarten (personen van kleur), één blanke (witte) voor alle blanken (witten). Eén jongere staat voor alle jongeren, één oudere voor alle ouderen. Als je er een kent, ken je ze allemaal.
Maar omdat er stiekem ook racisten met een kleur zijn (hoewel de scherpslijpers onder Sylvana’s discipelen die mogelijkheid per definitie uitsluiten) heb je er onder Greta’s leeftijdgenoten die liever door papa of mama met de auto naar school, de hockeyclub, de feestjes worden gebracht dan de fiets te nemen.
Die liever vlees eten dan groente ten koste van veel extra CO2 en zich zonder protest met het vliegtuig naar verre vakantiebestemmingen laten meenemen. Dat Greta van Zweden naar New York is gevlogen (ze zal niet zijn komen roeien), moet haar vergeven worden. Het was voor een goed doel. Ieder zijn eigen goede doel.
In gelul kan je niet wonen, zei Jan Schaeffer ooit. Greta’s toespraken gaan de opwarming niet tegenhouden. Behalve als we radicaal ophouden met geld verdienen. Dan stort de economie in en kunnen we met een stuk minder energie toe.
Greta heeft haar zegje gedaan. Misschien moet ze nu weer gewoon een paar jaar naar school. Want ze heeft best nog wat te leren. Bijvoorbeeld dat problemen benoemen makkelijker is dan ze oplossen. Dat daders en slachtoffers soms niet zo makkelijk van elkaar te onderscheiden zijn.
Fact check. Ze kwam per zeiljacht naar New York: https://www.nytimes.com/2019/08/28/nyregion/greta-thunberg-new-york.html
Dank! Maar nauwelijks essentieel voor het stuk. En van mij had ze met het vliegtuig mogen komen. Het onderwerp is iets belangrijker dan een vakantiereisje.
“Misschien moet ze nu weer gewoon een paar jaar naar school. Want ze heeft best nog wat te leren.” Mwah. Ze heeft zowel haar talen als haar cijfers op orde. Staat op 16-jarige leeftijd voor de VN. Is waarschijnlijk een nominee voor de Nobelprijs.
En ik vind het toch wel een omissie dat je niet eens weet dat ze niet wil vliegen, als je zo’n stuk over haar schrijft. Ze is ook veganistisch, en heeft het hele gezin daarin mee gekregen.
Verder raad ik je de Greta-helpline aan: https://www.youtube.com/watch?v=gl99R6FM5s8
Het blijft toch opmerkelijk hoe hard dit stuk is aangekomen bij hardcore Greta-adepten. Ik zeg niets (nou ja nauwelijks iets) onaardigs over haar of over haar strijd. Ik constateer alleen dat ook zij is aangestoken door het virus van het identiteitsdenken. Wat je een pas zestienjarig meisje (ook al is ze Nobelprijskandidaat) op zich rustig kan vergeven, in de wetenschap dat volwassen mensen die beter zouden moeten weten er ook niet tegen bestand zijn.
En nee, ik hoef niet alles over Greta te weten om conclusies te kunnen trekken uit haar toespraak voor de VN. Dus ik mag rustig zonder dat te checken veronderstellen dat ze is komen vliegen (waar ik in de tekst ook volstrekt helder over ben). Dat ze in werkelijkheid per zeilboot is gekomen (absurd plan) en dat twee complete zeilbootbemanningen in haar plaats over de oceaan zijn komen vliegen, doet voor het stuk totaal niet ter zaken. En dat ze veganist is al helemaal niet. Dus ik heb geen helplijn nodig. Misschien is het tijd voor een afkicklijn voor Gretaverslaafden.
Best een goed stuk moet ik zeggen. Jammer van je antwoord hierboven op Peter. Elk feit ondersteunt de argumentatie. Als een feit niet klopt, haalt het de argumentatie voor een deel onderuit. Je kunt wel stellen dat het niet essentieel voor het stuk is, maar de lezer leest en weet dat het niet klopt. Dat neemt hij mee in zijn beoordeling.
Dit ‘feit’ wordt met een expliciete slag om de arm gebracht en is niet bedoeld ter ondersteuning van de algemene argumentatie, het is een terzijde. Of zij in dit speciale geval, al dan niet met het vliegtuig is gekomen wordt juist als niet ter zake doend afgedaan.
Ik ben benieuwd hoeveel van de jonge klimaatstakers hun rijbewijs halen zodra ze 17 zijn en daarna een auto onder de kont hebben