Credit: Jason Rosewell / Unsplash.com
Het Nederlands taalgebied is klein, maar barst van de veelzijdigheid. Trek het land in en je ontdekt dat er om het anderse dorp wel een andere accent of dialect heerst, met de grens tussen Nederland en België als een van de meest scherpe scheidingen tussen twee heel typerende vormen van uitspraak. Al ligt die lijn voor mensen van boven de rivieren meer op die rivieren in kwestie.
Er zijn er bij die scharen voor het gemak het complete Zuiden op een hoop, maar dat is iets te kort door de dialectenbocht. Hoe een Zeeuw iets zegt, ligt nogal ver verwijderd van iemand uit pakweg Heerlen. Zelf kom ik uit Brabant. Noord-Brabant welteverstaan, want er is ook nog zoiets als de provincie Brabant in Vlaanderen. Waar ze toch met een heel andere tong praten als waar ik vandaan kom.
Brabants is een gezellig accent. Sexy zelfs, zo is al eerder uit onderzoek gebleken. Met die zachte G kom je nog eens ergens! En zelfs hier in ‘mijn’ Brabant is er een sterk verschil in uitspraak tussen iemand die uit ‘s-Hertogenbosch komt (zoals ik) en bijvoorbeeld Tilburg – waar hemelsbreed amper 25 kilometer tussen zit.
Ga ik meer naar het zuidoosten en zak ik af in Limburg, dan heb ik vaak nog net geen ondertiteling nodig. Limburgs klinkt met hun woorden als ‘dich’, ‘mich’ en ‘tisch’ toch vooral als een soort schuil-Duits. Ik vind het dan ook een vreselijk dialect. Zo aseksueel als maar zijn kan. Op meisjes die Limburgs praten knap ik af, hoe knap, leuk, gewillig of intelligent ze ook zijn.
Net als plat Amsterdams overigens, want dat is natuurlijk net zo goed een soort van spraakgebrek. Elke keer als ik rappers uit die hoek hoor, denk ik in eerste instantie dat ze een bepaalde aandoening hebben en hoop ik dat een goede logopedist nog iets voor hen kan betekenen. Dat zo’n Lil Kleine daar zijn flappen eens aan besteedt, in plaats van een zoveelste spuuglelijke Rolex.
Het lijkt me trouwens wel wreed goede input voor tergende TV-fragmenten, waarin een Amsterdammer met iemand uit de Limburgse binnenlanden een diepgaand gesprek aangaat. Ieder met eigen tongval. Leuk voor de zondagochtend. Of erger nog, fragmenten waar ze seks hebben. Dat “Befst se mich? Dan piep ich dich…” is toch niet serieus te nemen? En hoe kreunen die mensen eigenlijk?
Natuurlijk maakt het onderaan de streep geen ene moer uit hoe je praat. Als je je maar verstaanbaar kunt maken en we elkaar maar begrijpen. In bed en daarbuiten. Dát is het allerbelangrijkste. Je moerstaal is jouw bazentaal, welke draai je er ook aan geeft.
