Foto: AVRO
Na het dorpsgezicht van Giethoorn, de molens van Kinderdijk en het vak van klompenmaker lijkt het erop dat Nederland weer een vermelding krijgt op de Unesco lijst van Werelderfgoed. Want het Ontdek Je Plekje Genootschap is volop in onderhandeling. “We hopen het voor elkaar te hebben voor het jubileumjaar 2022”, aldus voorzitter Arend Jan Hoetjes.
Het programma Ontdek je Plekje werd door de AVRO televisie uitgezonden van 1972 tot 1992. In wekelijkse uitzendingen van slechts tien minuten werd steeds een bepaalde stad of dorp in Nederland of België belicht.
Het programma was beroemd om de combinatie van verstilde beelden en klassieke muziek en trok op het hoogtepunt zeker een half miljoen kijkers per aflevering.
De beelden waren zorgvuldig uitgelicht, waarbij zo min mogelijk mensen in beeld werden gebracht. “Voor zo’n uitzending van tien minuten waren regisseur Joop Scheltens en cameraman Cor de Jager vaak een hele dag bezig”, vertelt Hoetjes. “Vaak waren van tevoren al afspraken gemaakt over het afsluiten van straten en wegen, zodat de cameraploeg op zijn gemak zijn werk kon doen:”
(tekst gaat verder onder het filmpje)
Volgens Hoetjes dreigt Ontdek Je Plekje in snel tempo vergeten te worden. “Het was destijds al geen programma voor hippe jonge mensen, de doelgroep was toen al wat ouder. Dus de mensen die het toen leuk vonden, sterven uit”, zegt hij. “Het wordt nu op tv nog uitgezonden door de omroep ONS, maar dat is ook weer een – excusez le mot – bejaardenomroep.”
Top 10
Onder die doelgroep van ouderen is het programma wel mateloos populair. Dat heeft vooral te maken met de muziek die in het programma wordt gebruikt. De begintune van het programma is het stuk ‘Pantomime’ uit de opera ‘Zémire et Azor’ van de Belgische componist André Gretry.
“Dat is natuurlijk een componist waar bijna niemand ooit van heeft gehoord”, betoogt Hoetjes. “Maar afgelopen jaar is dit stuk wel binnengekomen in de Top 10 van Uitvaartmuziek. De verwachting is dat het stuk komend jaar zelfs Mieke Telkamp zal inhalen. En daar blijft het niet bij, want ook andere muziekstukken die we kennen van OJP worden bij uitvaarten veel gedraaid, denk maar aan de 2de symphonie van Schumann, of ‘In Bohemia’ van Balakirev en natuurlijk de ‘Vocalise’ van Rachmaninov.”
Joop Scheltens
De ster van het programma was al die jaren regisseur Joop Scheltens, die met zijn enigszins bekakte, lijzige stem het commentaar sprak bij de beelden. “Zijn commentaar was vooral rustgevend, te meer ook omdat hij niet schroomde om af en toe stiltes te laten vallen”, aldus Hoetjes.
Dat commentaar was zo belangrijk voor Ontdek Je Plekje, dat het programma na het overlijden van Scheltens in 1993 niet meer werd voortgezet. “De AVRO heeft nog wel geprobeerd om het door iemand anders te laten maken, maar Scheltens was zo met het programma verbonden dat niemand hem kon opvolgen.”
Het Ontdek Je Plekje Genootschap is tien jaar later opgericht. Voorzitter Hoetjes, zelf ook al niet meer de jongste, is één van de oprichters. “We proberen de herinnering aan het programma levend te houden door uitzendingen op YouTube te plaatsen. We gaan ook regelmatig als Genootschap op bezoek in plaatsen die in OJP zijn behandeld, om te zien of alles er nog net zo bijstaat als toen.” Over het aantal leden van het Genootschap doet Hoetjes liever geen mededelingen, zegt hij.
Doesburg
Intussen is de toelatingscommissie van de Unesco Werelderfgoedlijst de inzending van het OJP Genootschap aan het beoordelen. “Zo’n aanmelding is best ingewikkeld”, legt Arent Jan Hoetjes uit. “Er zijn tientallen formulieren die je moet invullen. Waar het op neerkomt is dat je moet aantonen hoe belangrijk het programma is geweest. Daarbij hebben we natuurlijk alle afleveringen die bewaard zijn gebleven, opgestuurd naar Unesco. Binnenkort komt er een delegatie naar Nederland een aantal typische Ontdek Je Plekje-plekken te bekijken. We gaan dan naar Bergen op Zoom, Terschelling en natuurlijk Doesburg.”
De beslissing van Unesco wordt begin 2021 verwacht.
