Credit: Mayron Oliveira / Unsplash.com
Weinig dingen erger in het leven als eenzaamheid. Eenzaamheid is niet alleen ongezellig, het is ook nog eens een maatschappelijk probleem. Meer dan een miljoen Nederlanders voelt zich sterk eenzaam, nog eens een op de drie Nederlanders (dus meer dan vijf miljoen mensen) voelt zich matig eenzaam.
De oorzaken kunnen verschillen, maar het is goed om te weten dat het gesignaleerd wordt én dat er iets tegen wordt gedaan. Met professionals, vrijwilligers en wetgeving wordt getracht eenzame mensen te veronteenzamen. Heel goed, want niemand slijt graag zijn dagen in zijn eentje.
Laatst las ik een bericht over een initiatief om eenzame mensen na hun overlijden een waardig afscheid te geven. Zo organiseert Stichting De Eenzame Uitvaart plechtigheden voor de alleen-gestorvenen, zo staat er. Een mooie en menslievende gedachte, al heb ik daar toch behoorlijk dubbele gevoelens bij. Want maakt dat nu echt zo’n verschil voor de overledene? Zo’n dode merkt er tenslotte niks van hoeveel mensen er uiteindelijk om zijn kist staan. Dus waarom al die moeite nemen?
En hoe had de overledene zijn uitvaart graag gezien? Misschien had hij wel een hekel aan het gedicht wat werd voorgedragen, of kon ‘ie de klassieke muziek die er werd gedraaid bij leven niet verdragen.
Voor je het weet krijg je als goedbedoelende vrijwilliger het stempel ‘funeral crasher’ opgeplakt. Dat moet je niet willen. Zoek zo iemand liever bij leven op, bouw er een band mee op en schep zo legitieme redenen om na diens overlijden op zijn uitvaart te verschijnen. Sta je na afloop toch een stuk meer op je gemak in zo’n plak cake te happen aan de koffietafel.
Och, beter dan niks. Als de vrijwilligers van Stichting De Eenzame Uitvaart zich er beter door voelen, moeten ze dat vooral niet laten.
Ik heb je inzichten over de uitvaart van eenzame mensen met veel interesse gelezen en deel je scepsis wel enigszins. Als het goed is, doet zo’n vereniging er wel van alles aan om de uitvaart bij de persoon te laten passen. Maar ja, ik snap het gevoel wel dat de belangstelling voor de overledene zelf wel te laat komt.
Tegen de gedachtegang van de auteur valt helemaal niets in te brengen. Maar ook al maakt het voor de dode zelf niets uit, een kale uitvaart, zonder afscheidswoorden, zonder muziek, zonder ceremonie, blijft een haast onverdraaglijk droevig idee. Misschien is het toch een kwestie van beschaving dat niet te laten gebeuren.