Onze regering heeft zich helaas door iemand laten influisteren dat de Corona-app een goed idee is. Dat is het niet. Het is een pervers idee wat in een moderne constitutionele parlementaire democratie helemaal geen plaats heeft. De Corona-app creëert een schijnveiligheid, want een slecht gekloonde Pokemon-Go gaat geen levens redden. Dat doet het ziekenhuispersoneel.
Elektronisch detecteren in plaats van meten
Wanneer je een test uitvoert op antilichamen van het Coronavirus, dan wordt er een wattenstaafje in je geduwd, en getest op het actieve virus. Bloed kan worden getest op de aanwezigheid van anti-lichamen. Dat doet de bloedbank inmiddels. Dat kan met een maximale snelheid van 29.000 testen per dag in Nederland. We zijn dan ongeveer over twee jaar klaar met testen. Dat is nogal flink.
De app is een poging tot een shortcut om dit capaciteitsprobleem te omzeilen. Maar de app gaat geen garanties bieden. Krijg je toch Corona, of een valse positieve melding (of een aantal valse positieve meldingen), dan is er nog steeds niets waaraan je zorg, compensatie of anderszins rechten kunt ontlenen. Kortom; elektronisch detecteren is geen meten en app-gebruikers kan niets worden gegarandeerd. Vandaar dat het app-idee in de basis niet klopt.
Rechten
Iedereen in Nederland heeft bepaalde rechten. Die zouden normaal gesproken niet mogen veranderen – of je nu een app-gebruiker bent of niet. Iedere Nederlander is namelijk gelijk. De een is niet meer gelijk dan de ander (Orwell draait zich om in zijn graf). Een app zou geen extra rechten mogen verlenen noch zouden niet-gebruikers rechten mogen worden ontzegd.
Gaan we dit wel doorzetten, op welke manier dan ook, dan kan onze grondwet eigenlijk wel weg. En een grondwetswijziging is niet eenvoudig, het is geen klein dingetje. Een tijdelijke noodwet dekt dit niet. Het creëert een fundamentele scheiding in onze rechtsstaat; gebruikers van de app versus de niet-gebruikers.
Voor je hier staat te juichen, denk eens aan wie er geen smartphone heeft of kan gebruiken en wat dit dus doet met hun rechtspositie.
Onvoorstelbaar
Het idee dat je een Tinder-achtige app kunt ontwikkelen, of “beter gezegd wat code lenen op github”, om een land veilig te stellen tijdens een ongekende pandemie, is zo infantiel, zo enorm stupide dat ik echt het vermoeden had dat dit een één april grap was.
Helaas is onze overheid, met aan het hoofd de goedlachse Mark Rutte, op dit moment een uitgeklede Pokemon-Go app aan het produceren, zodat de economie weer kan gaan draaien. Het meest onvoorstelbare daaraan is dat talloze Nederlanders afscheid nemen van al hun rechten en die klakkeloos inleveren voor een idee van schijnveiligheid. Vóórdat ze weten wat zo’n app kan en wat zo’n app doet.
Zonder enige kennis
Er zijn mensen die precies weten hoe zo’n app zou kunnen gaan werken, er zijn cryptografische experts die al jaren allerlei apps beveiligen. Die kunnen eventueel zorgen dat de app goed, duidelijk en bruikbaar wordt zonder dat al je data op straat liggen of in verkeerde handen belanden.
Echter, geen van deze mensen heeft voor volgende week een werkbaar plan liggen. En dat is de datum waarop de inschrijving sluit. Zoals altijd moet alles vlug, snel en goedkoop. Daarin schuilt het gevaar: dat onze rechten beheerd gaan worden door de goedkoopste aanbieder die het eerst kan leveren. Dit stelt me allerminst gerust en het zou jou ook moeten alarmeren.
De Corona-app is een slecht idee
Het idee dat je veiligheid kunt kopen, is al zo oud als de aflatenhandel in de middeleeuwen. Veiligheid is niet te koop, het kan niet gemakkelijk, het kan niet snel en het is niet te garanderen.
Ik neem het de regering niet kwalijk dat ze buiten de hokjes probeert te denken om tijdens een pandemie de beste keuzes te kunnen maken. Ik neem het haar wel ten zeerste kwalijk dat dit idee is gecommuniceerd, nog voordat het is uitgezocht. Dat was perfide.
Het komt over alsof er innovatief wordt nagedacht, terwijl er niets nieuws aan is, noch dat zo’n app het probleem verhelpt. De mogelijke risico’s voor de rechtsstaat Nederland, onze grondrechten en onze privacy zijn enorm. Op een bierviltje kun je de kosten-baten analyse maken. En dan had dit idee moeten sneuvelen in de brainstorm.