Op tv val ik in een interview met een voetballer, na afloop van een wedstrijd: “Bij voetballen gaat het om prijzen pakken,” zegt de voetballer.
Fascinerend. En ik maar denken dat het bij voetballen om genieten van het spel gaat. Daarna heeft hij het over de wedstrijd die kennelijk net gespeeld is: “Dit is natuurlijk heel zuur, vanaf nu is elke wedstrijd een finale.” Daarna: “De goal viel op een ongelukkig moment, dit mag natuurlijk niet.”
Ik wacht nog op het meest gebruikte cliché in de voetbalwereld: ‘Dit moeten we heel snel vergeten.’ Na tien seconden is het zover: “We kwamen niet aan voetballen toe, dit moeten we heel snel vergeten.”
Dus zap ik weg. Een reportage over de graaiflatie. Op de achtergrond een winkel van Albert Heijn. Er wordt uitgelegd dat veel ondernemers hun afzetprijzen de afgelopen tijd sterk hebben verhoogd, tegen de achtergrond van allerlei crises in de afgelopen vier jaar: corona, oorlog in Oekraïne, de gevolgen van klimaatverandering, om er maar een paar te noemen.
Een belangrijk deel van prijsverhogingen is terug te voeren op hogere kosten bij bedrijven, maar velen stellen de vraag of ondernemers de hoge inflatie hebben aangegrepen om hun afzetprijzen méér dan proportioneel te verhogen, om zo hun winstmarges te versterken. Dit fenomeen wordt dus aangeduid als graaiflatie.
Maar het kan nog erger. Stiekemer ook. Op een gluiperige manier stoppen veel supermarkten minder van hun product(en) in een verpakking. Zo betaal je dus dezelfde prijs als een jaar eerder, maar dan voor een kleinere hoeveelheid. Vroeger werd dat oplichting genoemd. Of diefstal. Of afzetterij. Maar dat was vroeger, in de tijd dat er nog enige sprake was van fatsoen, normbesef, eerlijkheid, geweten.
Terwijl we dagelijks journaal-items zien over processen tegen zware criminelen, hebben ministers het over ‘aanslagen tegen de rechtstaat,’ als ze het over die zware criminelen hebben. En hoor ik niemand over criminele organisaties zoals supermarkten bijvoorbeeld.
Ik zie alle supermarktklanten, inclusief mijzelf, gewoon doen alsof het normaal is dat je je laat oplichten en netjes dezelfde prijs betaalt voor een mindere hoeveelheid van het artikel. Sterker nog, ik hoor mensen lachend prettig weekend zeggen tegen de kassière als ze bij de kassa de oplichtingstruc achter de rug hebben. Niet dat die kassière er wat aan kan doen, maar ik bedoel maar.
Bij klanten staat nog net niet: ‘BELAZER MIJ ALSTUBLIEFT‘ op de rug geplakt. Toch straks even mijn jasje controleren, want het zal mij toch niet gebeuren dat ik eerlijk behandeld word omdat er niets op mijn rug staat.
Hoe dan ook, ik zie geen arrestatieteams “Politie! Politie!” krijsend, de deuren van verschillende supermarkten intrappen en filiaalmanagers, bedrijfsleiders en assistent-bedrijfsleiders met zwarte kappen over hun hoofd afvoeren naar geheime locaties om hen daar richting bekentenis te martelen.
Ik doe de tv uit en ga een boodschap doen. Bij de supermarkt inderdaad.
Stiekem kijk ik om mij heen. Geen mensen met ‘Belazer mij alstublieft‘ op op hun rug. In één van de schappen zie ik drogisterij-producten. Aftershave, parfums; kortom, de gebruikelijke zweetvervangers. Ik pak een fles aftershave. Zie ik het nu goed? Zie ik daar echt een dubbele bodem? Het lijkt er verdomd veel op dat de bodem vijf centimeter hoger is dan gebruikelijk…
Buiten gekomen zie ik een paar jochies van een jaar of twaalf voetballen op het plein voor de supermarkt. Eén van hen staat klaar om een strafschop te nemen: “Meneer, meneer!” roepen de jochies. “We willen de winkelruit van die supermarkt als doel gebruiken. Denkt u dat het raam heel blijft?”
Ik kijk ze eens bedenkelijk aan. Dan verleg ik mijn blik naar de flinke winkelruit van de supermarkt en zeg: “Ach, als die bal erin gaat, krijg je een heel andere wedstrijd.”
Het jochie neemt een aanloop…
Inderdaad oplichting van de bovenste plank dat een pond tegenwoordig 400 gram weegt.
Toch benieuwd of die ruit aan barrels ging.
Daar heb ik niet op gewacht
Een echte cliffhanger. Zullen we ooit weten of die ruit …….
Graaiflatie zou het woord van het jaar 2023 moeten worden.